Allerleihaut
Sisch en Kenig gwäst, der hot e sou e scheni Fraa ghatt mit goldene Hoor un sisch kani sou zfinne gwäst. Un die isch em krank worre un wie se gfihlt hot, dass se sterwe muss, so hot se de Kenig vors Bett komme glosst un hot gsaat: er därf sisch kaⁿ anneri Fraa nemme als e sodige, wo ihre gleich sähe teet an Scheenheit un Pracht un aa sou goldene Hoor heet. Un dann isch se gstorwe. Un wie se e zeitlang dout gwest isch, no häwwe seiⁿ Unnerdane häwwe wolle, dass er sich widder verheire soll. Not hot er gsaat, dass er kaⁿ anneri nemme därf als wie die Kenigin gwäst weer un aa mit sou goldene Hoor. Sie solle fortgeh un sou ani suuche. Nocht sen se fort un häwwe iwweraal gsuucht un häwwe halt kani sou gfunne.
Der Kenig awwer hot so e Tochter ghatt, wo ganz des Äwebild gwäst isch vun seiner Fraa. Un do hot e zu er gsaat: Jetz muss i halt dii zur Kenigin mache! Do isch die Kenigstochter verschrocke un isch nausgloffe ins Freie un hot gheilt. Un do isch e alt Mendl kumme un hot gfroogt: Kenigstochter, worum heilscht dann sou? Nocht hot se gsaat: Ach, ich soll mein Vatter heire! Noch hot des alt Mendl gsaat: Jetz gescht haam un sagscht deim Vatter, er soll der e Klaad mache losse so bloo wie der Himmel isch un mit goldene Stern drin. Noh isch se haam un hots em Kenig gsaat. Not hot der Kenig gsaat: Ich wills mache losse un will awwer noch emool noochsähe losse, ob ich net e anneri Fraa finne kann.
Er hot noch emool suuche glosst; se häwwe awwer kani gfunne, wie er se hot häwwe wolle. Not hot er halt däs Klaad mache glosst un hot zu seiner Tochter gsaat: Etz muss i di doch zur Kenigin nemme.
Not isch se widder naus un do isch das alt Mendl widder kumme un hot gfroogt, worum se sou traurig isch. Do hot ses em gsaat, dass se des Klaad hot un dass se jetz doch ihrn Vatter heire muss. Etz gescht haam un sagscht deim Vatter, er soll der e Klaad maache losse, so weiß wie die Wolke am Himmel, wann der Schnee bliht, un mit goldene Stern drin.
[85] Not isch se haam un hots ihrem Vatter gsaat. Noch hot er gsaat: Ich will sähe, dass ichs beibringe kann; will awwer doch noch emool nooch ere Fraa suuche losse, un wann ich die finn, so will i di frei gäwwe. Un wie se widder kani gfunne häwwe, noh hot er däs weiß Klaad mache glosst. Do sen e poor Johr drufgange. Un wie er dann seiner Tochter gsaat hot: etz miist er sie nemme, not isch se widder naus un hot widder des alt Mendl aaⁿgtroffe un däs hot er groote: Etz geschst haam un loscht der e glässes Schiffl mache un e Klaad vun allerlei Haut vun alle Tiere wo uf der Welt sen. Un wann du des hoscht, so ziehschts Klaad aaⁿ un gescht fort un geschts Wasser nuf bis de iwwerm Wasser driwwe en houche Bärg siehscht. No fehrscht mit deim Schiffl iwwers Wasser un gescht uf de Bärg, un dort isch e Schloss un dort helscht aaⁿ um Äärwet, un wanns die allergringscht isch.
Un so hot ses gmacht, un wie se ans Schloss kummen isch, noch häwwe se se net bhalte wolle: se heete ihr Leit schun. Noch hot se halt aaⁿghalte, se solle se nur nemme: se woot gäärn die gringscht Äärwet schaffe. Nocht häwwe se se aaⁿgnumme, un do hot se Holz trage messe un Äsche fortschaffe un die niddrischt Äärwet touⁿ messe un hot unnedrin inneme klane finschtere Stiwwel schlofe messe.
Wie se e zeitlang do gwäst isch, hots en Baal gäwwe im Schloss, un do hot se dem Koch gute Wort gäwwe: er soot se aa e bissl nuflosse, dass se neiⁿgucke keent. Nocht hot der Koch gschennt mit er un hot gsaat: Was witt dann duu drowwe touⁿ, du Allerleihaut? Wie se awwer gute Wort ausgäwwe hot, hot ers er erlaabt: se miest awwer in ěre halwe Stunn widder do seiⁿ.
Not isch se in ihr finschter Stiwwl un hot sich hortig gwesche un ihr himmelbloo Klaad aaⁿgzoge mit dene goldene Stern un isch nuf in Tanzsaal. Un wie se der Kenig gseh hot, isch er glei uf se zuu un hot miet er gtanzt. Wie awwer die halb Stunn rumgwäst isch, no isch se fortgsprunge, dass niemend in acht gnumme hot, un hot ihr himmelbloo Klaad widder ausgzoge un sich widder rußig gmacht un isch nuf zum Koch un hot ihr Äärwet gschafft. Un shot niemend gwisst im Saal, wu se häärkummen isch un wu se naaⁿ isch. Un so viel der Kenig gfroogt hot, shot sem niemed sage kenne.
[86] Nocht hot er ball widder en Baal ghalte un sähe wolle, ob se net aa widder kummt. Nocht hot se dem Koch widder gute Wort gäwwe, dass er se nuf losse soll. Do hot der Koch widder gschennt un gsaat: Was witt dann duu drowwe touⁿ, du Allerleihaut? Wie se awwer sou aaⁿghalte hot, hot ers doch zugäwwe: se miist awwer in ere halwe Stunn widder do seiⁿ. Do hot se sich hortig gwesche un hot ihr Klaad aaⁿgzoge, so weiß wie die Wolke am Himmel, wann der Schnee bliht, un mit goldene Stern drin, un isch nuf. Un wie se der Kenig erblickt hot, isch er glei uf se zuu un hot mit ere gtanzt. Un unnerm Tanze hot er sein Ring aus un hot ern an Finger gsteckt. Un wie die Zeit dogwäst isch, dass se hot fort messe, isch se halt widder durchgschlupft bei allem deem, dass er se hot hewe wolle, un isch runner, hot sich ausgzoge un schwazz gmacht un isch zum Koch un hot widder ihr Äärwet gschafft.
Der Kenig hot halt iwweraal rumgfroogt un alles gfroogt, wu se häär isch un wu se isch, un shot niemed nix gwisst. Nocht isch er krank worre vor Kummer. Nocht hot die Allerleihaut dem Koch gute Wort gäwwe: se will dem Kenig e Suppe koche. Noh hot der Koch gsaat: Ja, do keent i scheeⁿ aaⁿgeh, wann du dem Kenig e Suppe koche teetscht un teetscht von deine Hoor neiⁿbringe; do keente mer all ausem Schloss geh! Not hot se halt sou lang gute Wort gäwwe, bis ers er erlaabt hot.
Not hot se halt e Suppe gkocht un hot in de Schepfleffel ihrn Ring, wu rěre an die Hand gäwwe hot, neiⁿgleegt. Un wie der Kenig sich Suppe rausgnumme hot, hot er halt richtig glei den Ring krigt. Not hot er de Koch rufe glosst un hot en gfroogt: Wer hot die Suppe gkocht? Jich, Herr Kenig. Des isch net wohr, duu hoscht se net gkocht! Saag mir, wär se gkocht hot; un wann duus net tuscht, so wärschte vum Schloss gjaagt! Not hot der Koch gsaat: Mer häwwe sou e Holzmadl im Haus, die hot se gkocht. Not hot der Kenig gsaat: Sie soll kumme! Not isch der Koch nunner zur Allerleihaut un hot zu er gsaat: Du wärscht äbbes Schenes aaⁿgstellt häwwe! Du soscht etz nufgeh zum Kenig: er will wisse, wäär die Suppe gkocht hot. Die Allerleihaut hot gsaat: Mach der keeⁿ Sorje derwäje! Un hot sich gwesche un häärgricht un ihr weiß Klaad aaⁿgzoge un isch nuf un neiⁿ zum Kenig. [87] Un wie se die Stiege nuf isch, no häwwe se die Diener all gsähe un häwwe nanner gfrogt: Sisch doch kaaⁿ Bsuch aaⁿgsaat! Wäär isch dann däs, wo do uf Bsuch kummt? Awwer Niemend hots gwisst. Un wie die Allerleihaut neiⁿ isch zum Kenig, not isch er zum Bett raus un isch gsund gwäst, un do hot se seiⁿ Kenigin wärre messe.
